Duurzaam ondernemen was lang een modewoord, maar ondertussen is het een algemeen gekend principe. Het wint de laatste jaren steeds meer aan populariteit, zowel bij grote als kleine ondernemingen. Ook de eindconsument hecht meer en meer belang aan duurzaamheid in zijn beslissingsproces. In dit artikel vindt u meer informatie over wat duurzaam ondernemen precies inhoudt, waarom u ervoor zou kiezen, hoe u eraan begint en welke (financiële) steun er ter beschikking is.
Wat is het?
Duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een vorm van bedrijfsvoering waarbij respect voor mens (people) en de planeet (planet) centrale waarden zijn naast de economische prestaties (profit). MVO berust op de triple-P-benadering. De drie P’s moeten harmonieus gecombineerd worden. Is dat niet het geval, dan zullen de andere elementen daaronder lijden. Zo kunnen mens en milieu de dupe worden als winst (profit) vrij spel krijgt, door bijvoorbeeld penibele arbeidsomstandigheden of ontbossing. De hoofddoelstelling is om een gezond evenwicht te zoeken.
Waarom duurzaam ondernemen?
Waarom zou u beginnen met duurzaam ondernemen?
- Ten eerste voor het behoud van onze planeet. De impact van de mens op het milieu en klimaat is ondertussen wel helder. Smeltende ijspolen, gaten in de ozonlaag, plastic soep in de oceanen, uitstervende diersoorten. Door duurzaam te ondernemen draagt u bij aan de wereld van morgen, waarin uw opvolger aan de slag moet.
- Voor de gemiddelde consument wordt ecologie en duurzaamheid ook alsmaar belangrijker. Milieuvriendelijke en ecologische alternatieven voor producten en diensten krijgen steeds vaker de voorkeur.
- Maatschappelijk verantwoord ondernemen kan ook uw bedrijfsimago vormen. Wanneer u communiceert over de acties die u onderneemt op vlak van duurzaamheid, bouwt u aan de reputatie van uw onderneming.
- Omdat het onderwerp steeds belangrijker wordt voor consumenten, kan MVO ook werknemers motiveren. Een duurzame reputatie als bedrijf kan helpen om interessante kandiaten aan te trekken en geeft werknemers een goed gevoel om voor u aan de slag te zijn en zo ook een steentje bij te dragen.
- Door in te zetten op duurzaam ondernemen, neemt u een voorsprong op de steeds strenger wordende normen. De overheid heeft ook meer andacht voor duurzaamheid, klimaat en milieu. Almaar meer zaken worden geregulariseerd. Door zélf initiatief te nemen, kan u de regelgeving telkens een stapje – of tien steppen – voor blijven.
- Door uw duurzame activiteiten maakt u kans om potentieel nieuwe klanten aan te trekken. Klanten die MVO hoog in het vaandel dragen en die uw firma voorheen niet in overweging namen, willen die keuze misschien herdenken wanneer ze meer horen over uw acties.
- Transparante communicatie is één van de pijlers van maatschappelijk ondernemen. Op het eerste zicht lijkt dat een nadeel, want u stelt zich kwetsbaar op. Maar transparantie schept vertrouwen bij alle stakeholders. Men zal uw openheid appreciëren en er respect voor hebben.
Zoals u kan zien heeft maatschappelijk ondernemen wel wat voordelen. Laat het vooral een bewuste, eigen keuze zijn om hier energie en budget in te investeren.
Hoe begint u eraan?
Oké, u bent overtuigd van het belang en wil eraan beginnen! Wat kan u precies doen om duurzaam te gaan ondernemen? De mogelijkheden zijn legio. We lijsten er graag een aantal op, maar weet het potentieel zich niet beperkt tot enkel deze lijst. Er zijn heel eenvoudige stappen die u morgen al kan nemen, maar ook grotere, complexere initiatieven die meer tijd, budget en planning vragen. Maak een lijst van de zaken die u kan en wil doen en koppel er een prioriteit en timing aan. Wat doe ik nu, wat over 2 jaar, 5 jaar, 10 jaar? En zo hebt u meteen een meerjarenplan voorhanden.
Hoe duurzaam ondernemen als bedrijf?
- Vervang alle lampen door een energiezuinig exemplaar, zoals led- of spaarlampen.
- Schakel apparaten en lichten zoveel mogelijk uit op het einde van de werkdag en bespaar energie. Investeer in stekkerdozen met een aan/uit schakelaar om efficiënt te werk te gaan.
- Vervang verouderde apparaten door modernere, duurzame varianten.
- Scheid en sorteer afval.
- Overweeg elektrische bedrijfswagens als u veel zakelijke kilometers doet.
- Stimuleer werknemers om met de fiets of het openbaar vervoer naar het werk te komen.
- Geef bij partnerships de voorkeur aan lokale en duurzame spelers. Voorziet u bijvoorbeeld fruit op het werk voor uw werknemers? Vraag uw partner de fruitmand te vullen met seizoensfruit uit eigen streek.
- Kies voor groene stroom.
- Maak gebruik van regenwater voor tuinonderhoud en om het toilet door te spoelen op kantoor.
- Investeer in herbruikbaar materiaal en vermijd wegwerp zoveel mogelijk.
- Kies voor een energiezuinige verwarming voor uw gebouwen.
- Hergebruik restproducten zoveel mogelijk.
- Creëer bewustwording bij uw klanten en werknemers: communiceer over de initiatieven die u neemt, intern en extern, licht medewerkers in van energiebesparende maatregelen op kantoor etcetera.
- Verduurzaam uw productieproces waar mogelijk.
- Voorzie waar mogelijk fairtrade en/of lokale producten.
- Gebruik milieuvriendelijke grondstoffen waar mogelijk.
- Vraag informatie op bij uw toeleveranciers over hun duurzaamheid. Ga enkel in zee met partijen die transparant communiceren en vermijd te allen tijde louche praktijken.
- Planten op de werkvloer zorgen voor meer zuurstof in de lucht en maken zo werknemers productiever. Bovendien geeft een streepje groen op kantoor een goed gevoel.
- Vervang kuisproducten door milieuvriendelijke varianten.
- Integreer de mogelijkheid tot thuiswerk in uw onderneming en voorzie voor uw werknemers flexibele werkuren. Zo spaart u verplaatsingen en file uit en zo ook CO2.
- Wees zuinig met printen. Druk enkel bestanden af wanneer echt nodig.
- Maak gebruik van ecologisch verpakkingsmateriaal voor transport. Onderzoek verschillende mogelijhkeden om uw transport en logistiek zo min mogelijk het milieu te doen belasten.
- Investeer in een energiezuinig en duurzaam bedrijfspand of kantoor.
- Bij twijfel: win professioneel advies in. MVO-adviseurs helpen u graag met een scan van uw huidige situatie en reiken u adviezen aan om volgende stappen te zetten in uw transitie.
- Laat u inspireren door anderen op een event of tijdens een opleiding rond duurzaam ondernemen.
- Heeft u de amibitie om CO2-neutraal te ondernemen? Breng uw CO2-voetafdruk in kaart, stap over naar groene energie en compenseer de overblijvende uitstoot.
Hulpmiddelen
Wanneer u met duurzaam ondernemen begint, kan u gebruik maken van een aantal hulpmiddelen.
Financiële steun
De Belgische overheid voorziet in een aantal financiële steunmaatregelen om duurzaam ondernemen aan te moedigen. Afhankelijk van de inspanningen die u levert, uw bedrijfslocatie en uw bedrijfsgrootte kan u beroep doen op verschillende premies.
- Zo kan u rekenen op een ecologiepremie wanneer u ecologische investeringen doet.
- De kmo-portefeuille kan ingezet worden voor opleidingen en advies rond MVO.
- Verschillende netbeheerders geven een premie aan bedrijven die investeren in energiebesparing of hernieuwbare energie.
- Bedrijven die eigen elektriciteit produceren op basis van hernieuwbare bronnen kunnen dan weer profiteren van groenestroomcertificaten.
- Investeert u specifiek in windturbines, dan kan u investeringssteun krijgen van het Vlaams Energieagentschap.
- Wilt u focussen op mobiliteit? Dan wordt het verduurzamen van uw mobiliteit gestimuleerd met een subsidie of fiscaal voordeel.
- Ondernemingen met minstens één vrachtwagen voor vervoer van goederen over de weg, kunnen steun krijgen bij omschakeling naar een meer ecologisch en veilig transport.
- De FOD Financiën voorziet de mogelijkheid tot investeringsaftrek van de belastbare winst voor bepaalde investeringen.
- Vergroening van de bedrijfsomgeving wordt aangemoedigd met gerichte subsidies van Agentschap Innoveren & Ondernemen.
Dit zijn slechts enkele steunmaatregelen, bekijk zeker de website van het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen voor meer steunmiddelen en meer detail per maatregel.
Praktische uitwerking
Daarnaast zijn er ook enkele tools of instrumenten ter ondersteuning:
- De Vlaamse overheid ontwikkelde de Sustatool waarmee u uw duurzaamheidsbeleid aanpakt. De online tool loodst u door verschillende stappen waar wordt gekeken naar wat u reeds doet en wat er nog kan gebeuren. De bedoeling is om continue verbetering in uw duurzaamheid te stoppen.
- U kan duiken in de MVO-instrumentenwijzer van de overheid, waar MVO-standaarden inzichtelijk gemaakt worden. Zo hoopt men u makkelijker op weg te zetten om de standaarden te implementeren in uw bedrijfsvoering.
- Maak gebruik van de gratis MVO-scan waar u momenteel staat met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een light scan duurt slechts een kwartier, de full scan neemt één uur tijd in beslag. U ontvangt een analyse van uw huidige toestand en daarbij punten die (nog) beter kunnen. De scan houdt rekening met de specificaties van uw onderneming, waardoor hij op maat is.
- Met het CE Kompas analyseert u welke accenten uit de circulaire economie u kan benutten in een circulair project.
- Hebt u wat aan een doorlichting van uw aankoopbeleid op vlak van duurzaamheid? Neem dan even de gratis doorlichting van Ecovadis erbij.
- In de gids voor duurzaam kantoormeubilair krijgt u vier overzichtelijke stappen die u kan zetten in het verduurzamen van uw meubelstukken.
- Communiceren over uw duurzame aanpak, hoe doet u dat best? Dat ontdek u in het gratis e-book ‘Maatschappelijk verantwoord communiceren’.
Naast deze instrumenten zijn er nog tal van andere beschikbaar. Er zijn er meer algemene, maar ook speciek voor een bepaalde sector of bedrijfsdoelstelling. De volledige lijst vindt u op de website van MVO Vlaanderen .
Heeft u de duurzame smaak helemaal te pakken? Zet uw inspanningen verder met een ecologisch of duurzaam relatiegeschenk van Van Helden. Zo toont u meteen aan uw klanten en relaties dat u bewust bezig bent met MVO. In ons aanbod: moderne, handige producten gemaakt uit duurzame of gerecycleerde materialen.